İklim değişikliğinin dış ticaret üzerindeki etkileri: Riskler, fırsatlar ve politik yönelimler
Özet Görüntüleme: 15
/ 
PDF İndirme: 15
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.17777811Anahtar Kelimeler:
İklim değişikliği, çevre dostu lojistik, yeşil üretim, sürdürülebilir ticaret, iklim politikalarıÖzet
Günümüzde iklim değişikliği uluslararası ticaretin dinamiklerini etkileyecek boyuta ulaşmıştır. Nitekim iklim değişikliğine bağlı olarak artan doğal afetler, lojistik altyapıyı tehdit etmekte; limanlar, yollar ve taşıma ağları zarar görmektedir. Bu durum, tedarik zincirlerinde aksamalara ve maliyet artışlarına yol açmaktadır. Aynı zamanda karbon vergileri, yeşil ticaret anlaşmaları ve sürdürülebilir üretim standartları gibi çevresel düzenlemeler, ülkelerin dış ticaret politikalarını yeniden şekillendirmektedir. Bazı sektörler için riskler artarken, çevre dostu teknolojiler ve yeşil ürünler için yeni pazar fırsatlarının doğduğu söylenebilir. Söz gelimi Kuzey Kutbunda eriyen buzullar daha kısa transfer rotası seçeneklerini ticari gemi seyrine açmaktadır. Bu makale küresel ısınmaya bağlı iklim değişikliğinin dış ticaret üzerindeki etkilerini literatürdeki ekonomik, lojistik ve politik boyutlarıyla ele almakta; Türkiye gibi gelişmekte olan ülkeler için stratejik öneriler sunmaktadır. Amaç, iklim değişikliğinin yarattığı tehditleri azaltırken sürdürülebilir ticaretin nasıl mümkün kılınabileceğine katkı sağlamak ve bu alandaki literatüre Türkiye’nin konumu üzerinden özgün bir bakış sunmaktır.
Referanslar
Alan, A. (2024, 25 Mayıs). İklim değişikliğinin küresel ticaret üzerine etkileri. Erişim adresi: https://www.ihracat.co/2024/05/iklim-degisikliginin-kuresel-ticaret.html
Arıkan, N. İhsan, & DEMİREL, Y. T. (2023). Yapay Zekânın Afet Bölgelerinde Kullanımı. International Journal of Educational and Social Sciences, 2(2). https://doi.org/10.5281/zenodo.10429545
Başoğlu, A. (2014). Küresel iklim değişikliğinin ekonomik etkileri. Erişim adresi: https://www.ktu.edu.tr/dosyalar/sbedergisi_8fd33.pdf
Displacement Monitoring Centre (IDMC). (2024). Global Report on Internal Displacement 2024 (GRID 2024): Revealing the true scale of displacement. IDMC/Norwegian Refugee Council. Retrieved from https://www.internal-displacement.org
Eguíluz, V. M., Fernández-Gracia, J., Masuda, N., & Duarte, C. M. (2023). Climate change enhances the economic viability of the Northern Sea Route. Scientific Reports, 13(1), 4296. https://doi.org/10.1038/s41598-023-31121-0
International Transport Forum. (2023). Adapting inland navigation to climate change (Policy Brief). OECD. https://www.itf-oecd.org/sites/default/files/docs/adapting-inland-navigation-climate-change.pdf
IMF PortWatch. (2024). Panama Canal transit delays and climate impact. Retrieved from https://www.imf.org/en/Topics/climate-change/portwatch
Jiang, Y., Zhang, Y., & Li, J. (2025). Trade facilitation and global warming: based on cross-country panel data. Frontiers in Environmental Science, 13, 1596893.
Nicas, J., & Ionova, A. (2023, 27 Ekim). A ‘shocking’ drought in the Amazon is stranding boats and isolating communities. The New York Times. https://www.nytimes.com/2023/10/27/world/americas/amazon-river-drought.html
Nordhaus, W. D. (2019). Climate change: The ultimate challenge for economics. American Economic Review, 109(6), 1991–2014. doi:10.1257/aer.109.6.1991
Peters, G. P., & Weber, C. (2008). International trade and climate. Nature Geoscience, 1, 484.
Schenker, O., & Osberghaus, D. (2025). International trade and the transmission of temperature shocks. Environmental and Resource Economics, 88, 965–1007. doi:10.1007/s10640-025-00957-3
Stern, N. (2007). The Economics of Climate Change: The Stern Review. Cambridge, UK: Cambridge University Press.
Taşcı, H. S. (2017). Küresel ısınmanın tarımsal ihracata etkisi. ECONDER International Academic Journal, 1(2), 83–95. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/400990
World Bank. (2023). Climate Change and Poverty: Global Overview. Washington, DC: World Bank. Retrieved from https://www.worldbank.org
Yıldız, M., & Koç, E. (2023). Climate change and export vulnerability in developing economies: A case study of Türkiye. International Journal of Educational and Social Science (IJESOS), 10(4), 45–56. Erişim adresi: https://www.ijesos.com/article/climate-change-and-export-vulnerability-in-developing-economies
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2025 International Journal of Educational and Social Sciences
Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
