Türkülerde Kültür ve Yaşam Öğelerinin İzleri: Malatya Örneği


Özet Görüntüleme: 95 / PDF İndirme: 40

Yazarlar

DOI:

https://doi.org/10.5281/zenodo.14253156

Anahtar Kelimeler:

türkü, Malatya türküleri, kültür, yaşam öğeleri

Özet

Bu çalışmanın amacı geçmişi oldukça köklü bir tarihe sahip Malatya ilinin geleneksel kültürünün ve yaşam öğeleri unsurlarının türkülerdeki görünümünü tespit etmektir. Çalışmada sanat, müzik, Türk Halk Müziği, kültür, edebiyat, sözlü anlatım, söz varlığı, yaşam öğeleri, türkü, Malatya, Malatya türküleri kavramlarında alan yazın taraması yapılmıştır. Şimdiye kadar Malatya türküleri ile ilgili çeşitli çalışmalar yapılmış fakat yöre türkülerindeki kültürel ve yaşam öğelerine dair kapsamlı bir çalışmaya rastlanmamıştır. Amaç çerçevesinde Türkiye Radyo Televizyon Kurumu repertuvarına girmiş Malatya yöresine ait 225 türküde simge, motif, sembol, kavram ve anlatılar belirlenip tespit edilmiştir. Betimsel nitelikli bu araştırmada veriler doküman incelemesi yapılarak çözümlenmiştir. Yöreye ait türküler kültür ve yaşam öğeleri açısından sınıflandırılmıştır. Yöre türkülerinde; doğa olayları-afetler, düğün-törenler, giyim-kuşam, inançlar, tarımsal faaliyetler-geçim-canlılar, ulaşım-iletişim, yaşam alanları, yeme-içme ve meslekler olmak üzere kültür ve yaşam öğeleri başlıkları belirlenmiştir. Bulgular değerlendirildiğinde yöre türkülerinin yerel dokuyla ilişkilileri ortaya çıkmaktadır. Sonuç olarak kültürel mirasın aktarımında yöre türkülerinin kullanılması eğitim kurumları için bir seçenek olarak değerlendirilebilir.

Referanslar

Akkuş, Ü. & Akkuş, G. (2021). Somut olmayan kültürel miras kapsamında Arguvan türkülerinin içerik analizi. OPUS International Journal of Society Researches, 18(42), 5907-5941.

Atmaca, S. Türkülere ilham olan pınarlar. (2023). Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 20(3), 1172-1182.

Bahşi, B. (2023). Selanik türkülerinin söz varlığı ve kültürel motifler açısından değerlendirilmesi. Çukurova Üniversitesi Türkoloji Araştırmaları Dergisi, 8(1), 144-155.

Çiftci, E. (2016). Erzincan musikisine genel bakış. Uluslararası Erzincan Sempozyumu, 28, 143-154.

Çiftci, E. & Karaönçel, F. (2019). Malatya musikisine genel bakış. Kongre Kitabı. 78-83

Dursun, B. K. & Bahşi, N. (2023). Malatya türkülerinde söz varlığı. Korkut Ata Türkiyat Araştırmaları Dergisi, (10), 632-647.

Erdal, G. (2019). Yeni derlenen Kocaeli türkülerinin kültürel özellikleri. Görünüm, 5(5/6), 31-44.

Gülüm, K. & Ulusoy, K. (2014). Sosyal bilgiler dersinde göç konusunun işlenişinde halk türkülerinin kullanılması (Örnek Bir Çalışma). Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 7 (26), 112-127.

Günay, E. (2011). Müzik sosyolojisi- sosyolojiden müzik kültürüne bir bakış. Bağlam Yayıncılık

Güneş, H. (2020). Safranbolu türkülerinin söz varlığı ve muhtevası üzerine bir inceleme “TRT Türk Halk Müziği Repertuarı ve Adnan Ataman’ın ‘Safranbolu Türküleri ve Halk Oyunları Eserinde Yer Alan Türküler. Yüksek Lisans Tezi. Karabük: Karabük Üniversitesi.

Güven, M. (2009). Türküler dile geldi. 408, Ötüken.

Haşhaş, S., İmik, Ü. & Aydoğdu, C. (2015). Malatya/Arguvan halk müziği kültürü üzerine bir araştırma. Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Velî Araştırma Dergisi, (75), 201-213.

İmik, Ü. (2014). Türkülerimizde hoşgörü temasına toplumsal bakış ve Hacı Bektaş Veli. Türk kültürü ve Hacı Bektaş Veli. Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Veli Araştırma Dergisi, (69), 181-200.

Malatya Tarım ve Orman Müdürlüğü, 2024a,b,c,d. https://malatya.tarimorman.gov.tr/Menu/18/Malatya-Hakkinda (Erişim tarihi: 04.01.2024).

Kaplan, N. (2020). Denizli yöresi türkülerinin söz varlığı. Yüksek Lisans Tezi. Konya: Necmettin Erbakan Üniversitesi.

Karaburun, D. (2020). Malatya yöresel müziğinin ilçelere göre dağılımı ve incelenmesi (Yüksek Lisans Tezi, İnönü Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü).

Kurt, B. (2020). Geleneksel Türk kültüründe göç olgusunun türkülere yansımaları ve Malatya yöresi yayla türküleri. Milli Kültür Araştırmaları Dergisi, 4(2), 30-42.

Öztürk, M. (2019). Ardahan türkülerinin söz varlığı ve kültürel motifler açısından değerlendirilmesi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 7. 179-189.

Peri, R. 2017. https://www.haberinkapisi.com/malatya-da-giyim-kusam-ve-konaklar-makale,989.html (Erişim tarihi: 08.06.2024).

Sert, F. (2017). Elâzığ Harput türküleri üzerine bir inceleme. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 5(1), 65-86.

Şahin, H. (2011). Arguvan türkülerinde geçen simgeler üzerine bir değerlendirme. Malatya Uluslararası Türk Halk Müziği Sempozyumu, (11-13 2011), Bildiri Metni, Malatya.

Şen, Ş. (2018). Antalya yöresi türkülerinin söz varlığı. Yüksek Lisans Tezi. Antalya: Akdeniz Üniversitesi.

Tanpınar, A.H. (2017). Beş Şehir, Dergâh Yayınları.

T.C. Malatya Valiliği, 2024a. http://www.malatya.gov.tr/tarihcemiz (Erişim tarihi: 05.09.2024).

T.C. Malatya Valiliği, 2024b. http://www.malatya.gov.tr/gelenek-ve-gorenekler, erişim tarihi: 06.10.2024.

T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı, 2024a,b. https://malatya.ktb.gov.tr/TR-58287/geleneksel-el-sanatlari.html (Erişim tarihi: 05.01.2024).

TDK, 2024. https://sozluk.gov.tr/ (Erişim Tarihi: 04.05.2024).

TDV,2024a, b, c. https://islamansiklopedisi.org.tr/felek (Erişim Tarihi: 04.05.2024).

Türküpedia, https://www.repertukul.com/Yoreler--MALATYA (Erişim tarihi: 01.10.2024).

Vural, T. (2013). Konya türkülerindeki konular. TheJournal of SocialScienceStudies. 6/4, 743-758.

Yaşar, İ.H. (2022) https://www.insaniyet.net/anadoluda-sohbet-kulturu (Erişim Tarihi: 04.05.2024).

Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2018). Qualitative research methods in the social sciences. (11th Edition). Ankara: Seçkin.

Yücel, H. (2011). Türk halk müziği üzerine bir inceleme. Akademik Bakış Dergisi, 26, 1-13.

İndir

Yayınlanmış

2024-12-01

Nasıl Atıf Yapılır

Yücel, O. (2024). Türkülerde Kültür ve Yaşam Öğelerinin İzleri: Malatya Örneği. International Journal of Educational and Social Sciences, 3(2), 87–111. https://doi.org/10.5281/zenodo.14253156