Türk Sosyolojik Düşün Geleneğinde Tarihselciliğin Gerekliliğine İlişkin Görüşler


Özet Görüntüleme: 39 / PDF İndirme: 54

Yazarlar

DOI:

https://doi.org/10.5281/zenodo.14253456

Anahtar Kelimeler:

Sosyal Yapı, Yapısalcılık, Tarihselci Yaklaşım

Özet

Sosyal olaylar, tekrarlanamadıkları için doğa olaylarından farklılaşmışlardır. Bu yüzden toplumlardaki yapısal sorunlar, bazı unsurlar göz önünde bulundurularak incelenmişlerdir. Dolayısıyla yapısal sorunları incelemenin metotları da farklılık göstermiştir. Sosyolojik düşün geleneğinde yapı konusu üzerinde en fazla durulan kavramlardan biridir. Spencer, Durkheim ve yapısalcı teorinin temsilcileri, insan eylemlerinin gerçekleştiği alan, mekân ve yapının insan eylemleri karşısında önceliğini ve insan eylemlerini anlamanın temel şartının yapı analizi olduğunu düşünmüşlerdir. Bu noktada yapısöküm veya yapıbozum ile bir bütünün nasıl yapılandığı anlaşılmaya çalışılmıştır. Türk sosyolojisinde toplumsal yapı analizlerinde çoğunlukla yapısal fonksiyonalist ve diyalektik materyalist modeller kullanılmıştır. Bu çalışmalar toplumsal yapı incelemelerinde tarihi göz ardı ettikleri için eleştirilmişlerdir. Bu analizlerin sosyal çalışmaları tasvirciliğe indirgediği düşünülmüştür. Çalışmada, sosyal yapı ve yapısalcı teori açıklandıktan sonra Türk sosyolojisindeki yapısal analizlerde tarihselci metodun neden gerekli olduğu açıklanmaya çalışılmıştır. Bu yönüyle çalışma, literatür taramasına dayalı nitel bir araştırmadır. Bu makaleyle, sosyal yapı sorunlarının nasıl incelenmesi gerektiğini yönelik bir araştırma yapılması hedeflenmiştir.

Referanslar

Bayezit, G. ve Tan, M. (2023), “Devlet: Siyaset Sosyolojisi Ekseninde Kuramsal Bir Değerlendirme”, Fırat Üniversitesi Uluslararası İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 7(2), ss. 105-132. https://doi.org/10.61524/fuuiibfdergi.1352140.

Bayezit, G. (2023), “Aydınlanmanın Toplumsal Düşünceye Etkisi: Cemaat ve Cemiyet Ekseninde Sosyolojik Bir Tartışma”, Birey ve Toplum Sosyal Bilimler Dergisi, 13(2), ss. 05-25, 10.20493/birtop.1376310.

Dursun, C. (2019), “Sosyolojinin Türkiyede Şekillenişi: Kuruluş Yılları”, Bilim Armonisi, Cilt: 2. Sayı: 1, (19-24), ss:19-24.

Ergun, D. (2006), Yöntemi Bulmak, 2. Baskı, İmge Kitabevi, Ankara.

Kaçmazoğlu, H. B. (2013), “Ziya Gökalp v e Prens Sabahattin”. Ç. Özdemir (Der.). Türk Sosyologları, Anadolu Üniversitesi Yayınları, Türkiye.

Kaçmazoğlu, H. B. (2016). “Doğan Ergun’un Sosyolojik Görüşleri”, Sosyoloji Konferansları (53), ss. 29-62. https://doi.org/10.18368/IU/sk.97771

Kızılçelik, S. (2007), Batı Sosyolojisini Yeniden Düşünmek Burjuva Sosyolojisi Cilt 2, Anı Yayıncılık, Ankara.

Kızılçelik, S. (2016), Sosyoloji Tarihi 3 Saint-Simon, Comte, Spencer, Le Play ve Tocqueville’in Sosyal Teorileri, Anı Yayıncılık, Ankara.

Kongar, E. (2000), Toplumsal Değişme Kuramları ve Türkiye Gerçeği, 8. Basım, Remzi Kitabevi, İstanbul.

Korkmaz, A. (2006), Değişme ve Farklılaşma, Doğu Kütüphanesi, İstanbul.

Korkmaz, A. ve Bayezit G. (2024), Divan: Toplumsal Sorunların Çözümüne Farklı Bir Yaklaşım, Nobel Yayınevi, Ankara.

Öztürk, E. (2014), “Sosyolojide Statükocu Bir Yöntem Olarak Hermeneutik: Hans-Georg Gadamer’in Fikirleri Işığında Bir Değerlendirme”, Sosyologca, sayı:8, Yıl:2014, ss:91-113.

Taşlı, H. (2024), Türk Sosyolojisinde Üç Farklı Çizgi Nurettin Topçu, Orhan Türkdoğan, Emre Kongar, Çizgi Yayınevi, Konya.

Taşlı, H. (2022), “Nurettin Topçu’nun Anadolucu Türk Tarih Anlayışı Karşısında Orhan Türkdoğan’ın Asyatik Türk Tarih Anlayışı”, Muhakeme Dergisi, 5(1), ss. 34-40.

Tulum, A. B. (2023), “Sosyal Problemlerin Tahlilinde Göz Önünde Bulundurulması Gereken Hususlar”, Zeitschrift für die Welt der Türken/Journal of World of Turks (Türklerin Dünyası Dergisi), 15(2), 165-180, 10.46291/ZfWT/150212.

Türkdoğan, O. (2006), İstanbul Gecekondu Kimliği, 1. Baskı, IQ Kültür Sanat Yayıncılık, İstanbul.

Türkdoğan, O. (2012), Çağdaş Bilimsel Araştırma Metodolojisi ve Sorunları, 1. Baskı, IQ Kültür Sanat Yayıncılık, İstanbul.

Türkdoğan, O. (2008), “Osmanlı’ya ‘Tarihselci’ Bakış Açısı”, Türk Dünyası Araştırmaları Dergisi (iç.), Sayı:174, Mayıs-Haziran 2008, s. 7-26.

Yeğen, C. (2016), “Annales Okulu, Marc Bloch ve “Tarih Savunusu: Veya Tarihçilik Mesleği” Yapıtı Üzerinden Bloch’un Tarih Anlayışı”, Abant Kültürel Araştırmalar Dergisi (AKAR), Cilt:1, Sayı:1, ss. 25-39.

İndir

Yayınlanmış

2024-12-01

Nasıl Atıf Yapılır

Taşlı, H. (2024). Türk Sosyolojik Düşün Geleneğinde Tarihselciliğin Gerekliliğine İlişkin Görüşler. International Journal of Educational and Social Sciences, 3(2), 158–168. https://doi.org/10.5281/zenodo.14253456